Καρκινος του προστατη
Οι παθήσεις προστάτη περιλαμβάνουν και τον καρκίνο του προστάτη. Ο καρκίνος του προστάτη αποτελεί την πιο συχνή μορφή καρκίνου στους άνδρες. Επίσης, το 15% των καρκίνων συνολικά αφορούν τον καρκίνο του προστάτη. Ένα μικρό ποσοστό ανδρών, περίπου το 5%, νοσεί πριν την ηλικία των 30 και σε ποσοστό 59% νοσούν άνδρες άνω των 79 ετών.
Τι ακριβως ειναι ο καρκινος του προστατη;
Αρχικά, αποσαφηνίζοντας τον όρο προστάτης, αναφερόμαστε σε έναν αδένα που βρίσκεται κάτω από την ουροδόχο κύστη και το έχουν μόνο οι άνδρες. Συγκεκριμένα, ο προστατικός αδένας αποτελεί μέρος του αναπαραγωγικού συστήματος και παράγει το μεγαλύτερο μέρος του υγρού που υπάρχει στο σπέρμα. Για την ανάπτυξη και εξέλιξή του, είναι απαραίτητη η ανδρική ορμόνη, τεστοστερόνη.
Ο καρκίνος του προστάτη εμφανίζεται μόλις αναπτυχθούν σε αυτόν αφύσικα κύτταρα. Η σοβαρή αυτή πάθηση συχνά εξελίσσεται αργά και εντοπίζεται αρχικά στον προστατικό αδένα. Μερικές μορφές του καρκίνου του προστάτη ενδέχεται να είναι πολύ επιθετικές και να έχουν ως αποτέλεσμα την μετάσταση. Ωστόσο, ο καρκίνος του προστάτη είναι κατά κανόνα νόσος αργής ανάπτυξης. Αυτό σημαίνει πως η πλειοψηφία ανδρών με καρκίνο χαμηλού βαθμού μπορούν να επιζούν για πολλά χρόνια χωρίς να εμφανίσουν κάποιο σύμπτωμα.
Ποιοι παραγοντες προκαλουν την εμφανιση του;
Οι αιτίες που είναι πιο στενά συνδεδεμένες με την εμφάνιση της νόσου, είναι κατά βάση η ηλικία και η κληρονομικότητα. Ο καρκίνος του προστάτη εξαρτάται άμεσα από την ηλικία, γι’ αυτό με την πάροδο της ηλικίας η πιθανότητα εμφάνισής του αυξάνεται. Επιπρόσθετα, ο κίνδυνος για να εμφανίσει κανείς την πάθηση αυτή αυξάνεται εάν συγγενείς πρώτου βαθμού έχουν καρκίνο του προστάτη.
Άλλοι παράγοντες που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου στον προστάτη, είναι η διατροφή και ο τρόπος ζωής. Η κατανάλωση επεξεργασμένων κρεάτων και τροφών που είναι πλούσιες σε λίπος είναι επιβαρυντικός παράγοντας. Τέλος, στοιχεία δείχνουν πως το περιβάλλον και ο τρόπος ζωής του αλλάζουν σε έναν άνδρα την πιθανότητα εμφάνισης της νόσου.
Ποια ειναι τα συμπτωματα;
Δυστυχώς, στα αρχικά στάδια, ο καρκίνος του προστάτη είναι συνήθως ασυμπτωματικός. Αυτό συμβαίνει επειδή η ανάπτυξη του όγκου δεν ασκεί πίεση σε κάποιο συγκεκριμένο όργανο για να προκαλέσει πόνο, με αποτέλεσμα η ασθένεια να θεωρείται «σιωπηλή».
Παρ’ όλα αυτά, εάν ένας άνδρας εμφανίσει συμπτώματα, αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Συχνή ανάγκη για ούρηση, ιδιαίτερα τη νύχτα
- Επιτακτική ανάγκη του άνδρα για ούρηση
- Αίσθηση πίεσης ή πόνου στο ορθό
- Δυσκολία ή αίσθημα καψίματος κατά την ούρηση
- Αδύναμη ροή των ούρων
- Συχνοουρία (κυρίως το βράδυ)
- Ακράτεια σε περιπτώσεις γέλιου ή βήχα
- Αίμα στα ούρα ή στο σπέρμα
- Διακοπτόμενη ροή ούρων
- Ατελής κένωση της κύστης
- Πόνο κατά την ούρηση ή την εκσπερμάτωση
Τα συμπτώματα του καρκίνου του προστάτη εμφανίζονται συνήθως όταν η νόσος έχει προχωρήσει αρκετά.
Σε προχωρημένο στάδιο καρκίνου του προστάτη, τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Απώλεια βάρους
- Μείωση της όρεξης
- Έντονο πόνο ή δυσκαμψία στη λεκάνη, τη μέση, τα πλευρά ή τους γοφούς
- Κόπωση, ναυτία ή και εμετό
- Εντερικές διαταραχές
- Πρήξιμο στα κάτω άκρα
- Αδυναμία ή παράλυση στα κάτω άκρα, συχνά συνοδευόμενη από δυσκοιλιότητα
Αξίζει να σημειωθεί πως ο πόνος κατά την ούρηση δεν σημαίνει απαραίτητα ότι κάποιος πάσχει από καρκίνο του προστάτη, καθώς παρόμοια συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν λόγω καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη ή προστατίτιδας.
Επιπλέον, η αδυναμία στύσης δεν αποτελεί οριστική ένδειξη της νόσου, καθώς μπορεί να οφείλεται σε άλλους παράγοντες, όπως ο διαβήτης, το κάπνισμα, οι καρδιαγγειακές παθήσεις ή απλώς η φυσιολογική γήρανση.
Καρκίνος του προστάτη: Πρόληψη & Διάγνωση
Το σημαντικότερο βήμα στην αντιμετώπιση του καρκίνου του προστάτη είναι η πρόληψή του. Ο έγκαιρος εντοπισμός συμβάλλει στην άμεση εφαρμογή των διαθέσιμων θεραπευτικών μοντέλων.
Ο έλεγχος για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του προστάτη πρέπει να ξεκινάει από την ηλικία των 45-50 ετών. Περιλαμβάνει:
- Κλινική εξέταση
- Αιματολογικό έλεγχο για τη μέτρηση του ειδικού προστατικού αντιγόνου (prostate specific antigen – PSA)
- Υπερηχογράφημα
- Δακτυλική εξέταση
Αυτές οι διαδικασίες βοηθούν στην έγκαιρη ανίχνευση της νόσου, ώστε να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά. Η διάγνωση επιβεβαιώνεται αποκλειστικά μέσω βιοψίας του προστάτη, κατά την οποία λαμβάνονται ιστοτεμάχια και από τους δύο λοβούς του προστάτη με βελόνα, υπό καθοδήγηση διορθικού υπερήχου, και αποστέλλονται για ιστολογική ανάλυση.
